Benign Prostatic Hyperplasia and Prostate Cancer Banner 1.jpg

รักษาต่อมลูกหมากโตและมะเร็งต่อมลูกหมากโดยไม่มีแผลผ่าตัด

เทคนิคที่ใหม่กว่าโดยไม่ต้องตัดเนื้อต่อมลูกหมาก ใช้การผ่าตัดผ่านการส่องกล้องโดยใช้แสงเลเซอร์สีเขียวเข้าไป ทำให้เนื้อต่อมลูกหมากส่วนที่ขวางทางเดินปัสสาวะระเหิดเป็นไอ

แชร์

รักษาต่อมลูกหมากโตและมะเร็งต่อมลูกหมากโดยไม่มีแผลผ่าตัด

ภาวะต่อมลูกหมากโต มีอุบัติการณ์มากขึ้นในผู้ชายวัยเกิน 50 ปี โดยกว่าครึ่งจะมีภาวะนี้ ต่อมลูกหมากที่โตขึ้นอาจขวางทางออกของกระเพาะปัสสาวะและท่อปัสสาวะส่วนต้นที่วิ่งผ่านต่อมลูกหมาก ต่อมลูกหมากที่โตอาจทำให้มีหรือยังไม่เกิดอาการต่าง ๆ

อาการต่อมลูกหมากโต หรือ มะเร็งต่อมลูกหมาก

  • ต้องรีบไปห้องน้ำเมื่อรู้สึกปวดปัสสาวะ
  • ปัสสาวะบ่อย
  • ปัสสาวะไม่พุ่ง
  • ต้องยืนรอก่อนเริ่มถ่ายปัสสาวะ
  • ตื่นนอนบ่อยเพื่อปัสสาวะ
  • ปัสสาวะกระปิดกระปรอย
  • รู้สึกปัสสาวะออกได้ไม่หมด
  • ปัสสาวะเล็ดหลังปัสสาวะเสร็จ

การรักษาเริ่มจากการรับประทานยา แต่ในไม่ช้าก็เร็วอาจจำเป็นต้องรักษาด้วยการผ่าตัดต่อมลูกหมากถ้าอาการมากขึ้นและรุนแรงจนส่งผลต่อคุณภาพชีวิต

การวินิจฉัยต่อมลูกหมากโต หรือ มะเร็งต่อมลูกหมาก

การตรวจพิเศษเพื่อยืนยันผลการวินิจฉัยและประเมินความรุนแรงของโรค ได้แก่

  • การตรวจปริมาตรของปัสสาวะที่ค้างอยู่ในกระเพาะปัสสาวะหลังถ่ายจนสุด
  • ตรวจวัดอัตราความเร็วเฉลี่ย รูปร่างกราฟของการถ่ายปัสสาวะ ระยะเวลาที่ใช้ไปในการถ่ายปัสสาวะ และอัตราไหลสูงสุด
  • ในผู้ป่วยบางคนอาจตรวจความสัมพันธ์ระหว่างแรงดันในกระเพาะปัสสาวะกับอัตราการไหลของปัสสาวะ
  • รวมทั้งภาพทางการแพทย์ เพื่อดูขนาดและรูปร่างลักษณะของต่อมลูกหมาก เพื่อช่วยในการเลือกแนวทางการรักษาที่เหมาะสม
  • การส่องกล้องกระเพาะปัสสาวะ อาจมีความจำเป็นเพื่อยืนยันว่าอาการถ่ายปัสสาวะผิดปกติมาจากภาวะต่อมลูกหมากโต

ข้อบ่งชี้ในการผ่าตัด

  • มีปัญหาการถ่ายปัสสาวะปานกลางจนถึงรุนแรงที่เกิดจากภาวะต่อมลูกหมากโตเนื่องจากไม่ตอบสนองต่อยา
  • มีภาวะปัสสาวะคั่งจนปัสสาวะไม่ออกเฉียบพลัน และมีการติดเชื้อในกระเพาะปัสสาวะบ่อย ๆ เนื่องจากจากต่อมลูกหมากโต
  • กรวยไตโป่งโตขึ้นทั้งสองด้าน ไตทำงานลดน้อยลง
  • เกิดเป็นนิ่วในกระเพาะปัสสาวะ

ต่อมลูกหมากอยู่ในอุ้งเชิงกรานที่เข้าถึงเพื่อทำการผ่าตัดได้ค่อนข้างยาก ในอดีตการผ่าตัดต้องทำผ่าแผลผ่าตัดที่กว้างจากทิศทางต่าง ๆ เช่น จากด้านล่าง ด้านหลัง หรือด้านหน้า ซึ่งมักจะมีปัญหาการเสียเลือดมาก เกิดภาวะสารเกลือแร่ในเลือดไม่สมดุล อวัยวะเพศไม่แข็งตัว และการเกิดเนื้อเยื่อพังผืด ซึ่งทำให้ผู้ป่วยจำนวนมากไม่เต็มใจเข้ารับการผ่าตัด การรักษาปัจจุบันส่วนใหญ่อาศัยเทคนิคการส่องกล้องผ่านท่อปัสสาวะแล้วใช้ลวดนำกระแสไฟฟ้าเข้าไปตัดคว้านเนื้อเยื่อต่อมลูกหมากออก ซึ่งมักมีภาวะตกเลือดเป็นเวลานานหลังผ่าตัด จำเป็นต้องใช้น้ำล้างกระเพาะปัสสาวะต่อเนื่องผ่านสายสวนที่ต้องทิ้งไว้นาน เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดลิ่มเลือดที่อุดตันทางไหลออกของปัสสาวะได้

เทคนิคที่ใหม่กว่าโดยไม่ต้องตัดเนื้อต่อมลูกหมาก ใช้การผ่าตัดผ่านการส่องกล้องโดยใช้แสงเลเซอร์สีเขียวเข้าไป ทำให้เนื้อต่อมลูกหมากส่วนที่ขวางทางเดินปัสสาวะระเหิดเป็นไอ วิธีนี้ดีกว่าวิธีข้างต้นเนื่องจากเสียเลือดน้อยกว่ามาก ไม่มีความเสี่ยงต้องได้รับเลือดของผู้อื่น ผู้ป่วยที่ทานยาต้านเกล็ดเลือด หรือยาต้านการแข็งตัวของเลือด อาจไม่จำเป็นต้องหยุดยาเหล่านี้ก่อนการผ่าตัด

ผลข้างเคียงของการรักษาโดยวิธีนี้ลดน้อยลงได้มาก

  • เสียเลือดน้อย ลดความเสี่ยงต้องให้เลือด
  • ไม่เสียสมดุลของสารเกลือแร่
  • เกิดเยื่อพังผืดน้อยกว่า
  • ไม่เกิดปัญหาอวัยวะเพศไม่แข็งตัว
  • ต้องใส่สายสวนปัสสาวะเพียงวันเดียว
  • ต้องอยู่โรงพยาบาลเพียงคืนเดียว
  • ปวดน้อยลงจนส่วนใหญ่ไม่ต้องใช้ยาแก้ปวด
  • เป็นหัตถการที่อาจทำเป็นผู้ป่วยนอกได้

การรักษามะเร็งต่อมลูกหมากโดยไม่ตัดเนื้อต่อมลูกหมาก

มะเร็งต่อมลูกหมากระยะต้น ๆ ในอดีตมักจะรักษาโดยการผ่าตัดต่อมลูกหมากและอวัยวะภายในบางส่วนที่เกี่ยวเนื่องกับการสืบพันธุ์ออกผ่านแผลผ่าตัดขนาดใหญ่ แต่ในปัจจุบันด้วยเครื่องมือหรืออุปกรณ์แพทย์ที่มีการพัฒนาขึ้น การผ่าตัดแผลขนาดเล็ก (ส่องกล้อง) หรือด้วยหุ่นยนต์ (ดา วินชี) จึงเป็นแนวทางการปฏิบัติที่พบบ่อยที่สุด อย่างไรก็ตามครึ่งหนึ่งของผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดเกิดภาวะแทรกซ้อน เช่น กลั้นปัสสาวะไม่อยู่ สมรรถภาพทางเพศหย่อน เกิดเนื้อเยื่อพังผืด เสียเลือดมาก และจำเป็นต้องเข้ารับการรักษาตัวในโรงพยาบาล และต้องคาสายสวนเป็นเวลานาน

ในปัจจุบันมีการใช้วิธีการรักษาอีกหนึ่งรูปแบบคือ การฝังแร่กัมมันตรังสี (brachytherapy) ซึ่งเป็นประเภทหนึ่งของรังสีรักษา (radiotherapy) ใช้ในการรักษาโรคมะเร็ง โดยการฝังต้นกำเนิดของรังสีภายในก้อนมะเร็งโดยตรง ทำให้สามารถรักษาได้อย่างตรงจุดโดยไม่ต้องผ่าตัด โดยผลสำเร็จของการรักษาด้วยวิธีนี้ดีเท่ากับการผ่าตัดเอาต่อมลูกหมากออก สามารถลดภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ และลดความเสียหายของเนื้อเยื่อปกติบริเวณรอบ ๆ ก้อนมะเร็งได้

วิธีการรักษาแบบฝังแร่กัมมันตรังสีคือ การเสียบเข็มกัมมันตภาพรังสีในบริเวณเนื้อเยื่อต่อมลูกหมากที่เป็นมะเร็ง ตามแผนการรักษาที่คำนวณโดยระบบคอมพิวเตอร์เป็นตัวกำหนดตำแหน่งที่จะฝังเข็มกัมมันตภาพรังสี เข็มจะส่งรังสีระยะสั้นและความเข้มสูงไปยังเซลล์มะเร็ง ในขณะเดียวกันจะเกิดผลกระทบต่อเซลล์ปกติบริเวณใกล้เคียงมะเร็งน้อยที่สุด ผู้ป่วยบางรายอาจนอนรักษาตัวเพียงคืนเดียว ในบางกรณีผู้ป่วยสามารถกลับบ้านได้ทันทีหลังเข้ารับการรักษา สามารถกลับไปใช้ชีวิตตามปกติ รวมถึงกลับไปมีกิจกรรมทางเพศสัมพันธ์ได้ในวันรุ่งขึ้น

ข้อได้เปรียบของการการรักษาแบบฝังแร่

  • ไม่พบปัญหาปัสสาวะเล็ดกลั้นไม่อยู่
  • ระยะเวลาในการนอนรักษาตัวที่โรงพยาบาลสั้นลง (สูงสุด 1 คืนหรือการผ่าตัดผู้ป่วยนอก)
  • ไม่มีเลือดออก ไม่จำเป็นต้องถ่ายเลือด
  • ไม่มีภาวะหย่อนสมรรถภาพทางเพศในทันที
  • เจ็บปวดน้อยมาก มักไม่ต้องใช้ยาแก้ปวดเลยหลังผ่าตัด

ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีและอุปกรณ์ล่าสุดที่นำมาทดแทนวิธีการผ่าตัดในอดีต ทำให้สามารถรักษามะเร็งต่อมลูกหมากและจัดการกับปัญหาโดยไม่จำเป็นต้องทำการผ่าตัดรูปแบบเดิม ซึ่งสอดคล้องกับความต้องการของผู้ป่วยมากขึ้น มีผลข้างเคียงและปัญหาที่จะตามมาในระยะยาวลดลง และที่สำคัญที่สุดคือช่วยให้ผู้ป่วยรักษาระดับคุณภาพชีวิตที่ดีต่อไปได้

ฝังแร่มะเร็งต่อมลูกหมาก Prostate Cencer Brachytherapy - Infographic Th

บทความโดย

เผยแพร่เมื่อ: 02 ส.ค. 2022

แชร์

แพทย์ที่เกี่ยวข้อง

  • Link to doctor
    นพ. สนธิเดช ศิวิไลกุล

    นพ. สนธิเดช ศิวิไลกุล

    • ศัลยศาสตร์
    • ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
    ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ, ภาวะกระเพาะปัสสาวะไวเกิน
  • Link to doctor
    นพ.  วิชัย เจริญวงศ์

    นพ. วิชัย เจริญวงศ์

    • ศัลยศาสตร์
    • ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
    ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
  • Link to doctor
    นพ. อาคเนย์ วงษ์สวัสดิ์

    นพ. อาคเนย์ วงษ์สวัสดิ์

    • ศัลยศาสตร์
    • ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
    การเปลี่ยนไตจากผู้บริจาคที่ยังมีชีวิตและการเปลี่ยนไตจากผู้เสียชีวิต, การผ่าตัดระบบทางเดินปัสสาวะแบบแผลเล็ก, การผ่าตัดระบบทางเดินปัสสาวะแบบแผลเล็ก, การผ่าตัดนิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ, การรักษาภาวะหย่อยสมรรถภาพทางเพศ, ชายวัยทอง
  • Link to doctor
    นพ. ธเนศ ไทยดำรงค์

    นพ. ธเนศ ไทยดำรงค์

    • ศัลยศาสตร์
    • ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
    ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
  • Link to doctor
    นพ. อภิรักษ์ สันติงามกุล

    นพ. อภิรักษ์ สันติงามกุล

    • ศัลยศาสตร์
    • ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
    การบีบขับปัสสาวะผิดปกติ, Laparoscopic Urologic Surgery
  • Link to doctor
    รศ.นพ. สิทธิพร ศรีนวลนัด

    รศ.นพ. สิทธิพร ศรีนวลนัด

    • ศัลยศาสตร์
    • ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
    ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
  • Link to doctor
    นพ. วิชัย หงส์ไพฑูรย์

    นพ. วิชัย หงส์ไพฑูรย์

    • ศัลยศาสตร์
    • ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
    ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
  • Link to doctor
    นพ. วิรุณ  โทณะวณิก,พบ

    นพ. วิรุณ โทณะวณิก,พบ

    • ศัลยศาสตร์
    • รังสีรักษามะเร็งวิทยา
    • ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
    มะเร็งต่อมลูกหมาก, ฝังแร่รักษามะเร็งต่อมลูกหมาก
  • Link to doctor
    นพ. ไพบูลย์ บุญญะพานิชสกุล

    นพ. ไพบูลย์ บุญญะพานิชสกุล

    • ศัลยศาสตร์
    • ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
    ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ, ระบบสืบพันธ์ุ
  • Link to doctor
    MedPark Hospital Logo

    ศ.นพ. กิตติณัฐ กิจวิกัย

    • ศัลยศาสตร์
    • ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
    ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
  • Link to doctor
    นพ. ศุภชัย สถิตมั่งคั่ง

    นพ. ศุภชัย สถิตมั่งคั่ง

    • ศัลยศาสตร์ยูโรวิทยา
    • ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
  • Link to doctor
    ผศ.นพ. ศรายุทธ วิริยะศิริพงศ์

    ผศ.นพ. ศรายุทธ วิริยะศิริพงศ์

    • ศัลยศาสตร์
    • ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
    ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
  • Link to doctor
    นพ. วสันต์ เศรษฐวงศ์

    นพ. วสันต์ เศรษฐวงศ์

    • ศัลยศาสตร์
    • ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ
    ศัลยศาสตร์ระบบทางเดินปัสสาวะ