การผ่าตัดข้อเข่าเทียมด้วยเทคโนโลยีหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด - (Rosa) Robotic-assisted total knee replacement

ROSA การผ่าตัดข้อเข่าเทียมด้วยเทคโนโลยีหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด แค่ตามกระแสหรือการผ่าตัดแห่งอนาคต

ROSA เทคโนโลยีที่ดีที่สุดที่จะช่วยให้ศัลยแพทย์ผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมได้ตรงตามที่วางแผนไว้ทุกครั้งคือการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมโดยใช้หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด ระบบจะประมวลผลภาพเอ็กซ์เรย์ของข้อเข่า

แชร์

ROSA การผ่าตัดข้อเข่าเทียมด้วยเทคโนโลยีหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด แค่ตามกระแสหรือการผ่าตัดแห่งอนาคต

เป็นที่ยอมรับกันว่าการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมนั้นเป็นหนึ่งในการผ่าตัดที่ประสบความสำเร็จเป็นอย่างสูง แต่ทว่ายังมีคนไข้จำนวน 10-20 %  ที่ไม่พึงพอใจต่อผลการรักษา แล้วทำไมถึงเป็นเช่นนั้น?

จากการศึกษาพบว่ามี 2 ปัจจัยสำคัญ 

  1. ผลการรักษาในเรื่องการใช้งานข้อเข่านั้นยังไม่ตรงตามความต้องการของผู้ป่วยได้ทั้งหมด
  2. การวางตำแหน่งของข้อเทียมนั้นยังไม่สามารถวางได้ตรงแนวตำแหน่งที่ดีที่สุด

ในการแก้ไขปัญหาในข้อแรก ศัลยแพทย์และคนไข้จำเป็นต้องพูดคุยกันอย่างเปิดอกถึงความคาดหวังและผลการรักษาที่เป็นไปได้หลังการผ่าตัดให้เป็นไปในทิศทางเดียวกัน

สำหรับปัญหาที่สองนั้น แทบจะเป็นไปไม่ได้เลยที่จะแก้ปัญหานี้ให้หมดไป แม้ว่าศัลยแพทย์จะมีประสบการณ์มากเพียงใด ก็ยังมีโอกาสที่จะเกิดความคาดเคลื่อนได้ระหว่างการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมแบบเดิม

ดังนั้น เทคโนโลยีจึงเป็นสิ่งจำเป็นที่จะช่วยให้ศัลยแพทย์ทำได้ตรงตามแผนที่วางไว้ เพื่อให้ทุกขั้นตอนการผ่าตัดนำสู่ผลลัพธ์ที่ดีที่สุด นอกจากนี้เทคโนโลยียังช่วยให้การผ่าตัดมีความแม่นยำตรงตามแผนการผ่าตัดที่ได้วางไว้เพื่อลดความคลาดเคลื่อนของเส้นและมุมของการผ่ากระดูก ตำแหน่งและแนวของข้อเข่าเทียม

ในปัจจุบันเทคโนโลยีที่ดีที่สุดที่จะช่วยให้ศัลยแพทย์ผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมได้ตรงตามที่วางแผนไว้ทุกครั้งคือการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมโดยใช้หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด ระบบจะประมวลผลภาพเอ็กซ์เรย์ของข้อเข่าให้กลายเป็นภาพ 3 มิติ ศัลยแพทย์จะใช้ภาพดังกล่าวในการวางแผนการตัดกระดูก การวางตำแหน่งของข้อเข่าเทียม แนวข้อเข่า และความตึงของเส้นเอ็นที่เหมาะสม ตามลักษณะทางกายภาพที่เป็นเอกลักษณ์ของแต่ละบุคคล จากนั้นศัลย์แพทย์จะป้อนข้อมูลดังกล่าวเข้าในระบบหุ่นยนต์ก่อนการทำการผ่าตัด

เมื่อวางแผนเสร็จแล้วศัลยแพทย์จะเริ่มทำการผ่าตัดโดยมีหุ่นยนต์ช่วยกำกับแนวตัดกระดูกและสร้างช่องวางข้อเข้าเทียมที่ได้ขนาดพอดี ระบบจะใช้เครื่องติดตามเพื่อหาตำแหน่งของเข่าแบบ real time หากมีการขยับหัวเข่าแม้เพียงนิดเดียว หุ่นยนต์จะปรับตามทันทีเพื่อให้การผ่าตัดมีความแม่นยำและสำเร็จลุล่วงตามที่วางแผนไว้  หุ่นยนต์จะควบคุมระดับความตึงของเส้นเอ็นให้เหมาะสมตลอดการผ่าตัด

นอกจากนี้การใช้หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดทำให้แผลผ่าตัดมีขนาดเล็กลง เพราะไม่จำเป็นต้องเห็นตำแหน่งกระดูกอ้างอิงเหมือนกับการผ่าตัดแบบปกติ

ยิ่งไปกว่านั้นการมีหุ่นยนต์ช่วยกำกับการผ่าตัด ทำให้การตัดเอากระดูกออกมีความแม่นยำ ลดความเสียหายต่อเส้นเอ็นและกล้ามเนื้อโดยรอบ

ข้อดีของการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมโดยใช้หุ่นยนต์

ข้อดีของการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมโดยใช้หุ่นยนต์ช่วยอีกอย่างก็คือศัลยแพทย์ไม่จำเป็นต้องเจาะกระดูกบริเวณส่วนปลายของกระดูกต้นขาเพื่อหาตำแหน่งที่เหมาะสมในการวางข้อเทียม การเจาะกระดูกบริเวณนี้ซึ่งมีความจำเป็นในการผ่าตัดแบบเดิม เป็นปัจจัยหนึ่งที่จะทำให้เลือดออกมากหลังผ่าตัด

นอกเหนือจากข้อดีที่ได้แจกแจงไปแล้ว (แผลผ่าตัดเล็กลง ลดความเสียหายเนื้อเยื่อ และเลือดออกน้อยลง) การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมโดยใช้หุ่นยนต์ช่วยยังช่วยลดความเจ็บปวดหลังการผ่าตัด ซึ่งเป็นเรื่องที่ผู้ป่วยต้องทนรับมาโดยตลอด

ความเจ็บปวดหลังการผ่าตัดที่น้อยลงทำให้ผู้ป่วยฟื้นตัวได้เร็วขึ้น สามารถเดินได้ภายใน 24 ชั่วโมงหลังการผ่าตัดโดยใช้ยาแก้ปวดเพียงเล็กน้อย

อย่างไรก็ตาม การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมโดยใช้หุ่นยนต์นั้นมีข้อจำกัด 2 -3 ประการ ได้แก่

  • ราคาที่สูง เมื่อเทียบกับการผ่าตัดแบบเดิม
  • ศัลย์แพทย์ที่มีความชำนาญในการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมโดยใช้หุ่นยนต์มีจำนวนน้อย

ในอนาคตหากมีการฝึกศัลยแพทย์ให้มีความรู้ความสามารถในการผ่าตัดโดยวิธีนี้มากขึ้นและการผ่าตัดวิธีนี้แพร่หลายมากขึ้น น่าจะทำให้ราคาในการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมโดยใช้หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดมีราคาที่ถูกลง จับต้องได้ เป็นอนาคตที่เราอยากไปถึงวันนั้น


แบบประเมินภาวะข้อเข่าเสื่อม หากคุณมีความเสี่ยงสูงที่จะเป็นข้อเข่าเสื่อม ปรึกษาแพทย์เฉพาะทาง ทางออนไลน์ได้ฟรี โดยไม่มีค่าใช้จ่าย

หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดข้อเข่า Rosa - Infographic Th

บทความโดย

เผยแพร่เมื่อ: 29 ก.ค. 2022

แชร์

แพทย์ที่เกี่ยวข้อง

  • Link to doctor
    นพ. ไววิทย์ สงวนวงศ์วาน

    นพ. ไววิทย์ สงวนวงศ์วาน

    • ศัลยศาสตร์กระดูกและข้อ
    • ศัลยกรรมผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าและข้อสะโพกเทียม (เทคนิคหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด ROSA)
    Osteoarthritis of Knee, Osteoarthritis of Hip, Arthroplasty
  • Link to doctor
    นพ. สิริพงศ์ รัตนไชย

    นพ. สิริพงศ์ รัตนไชย

    • ศัลยศาสตร์กระดูกและข้อ
    • ศัลยกรรมผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าและข้อสะโพกเทียม (เทคนิคหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด ROSA)
    Primary Total Hip and Total Knee Replacement Surgery, Hip Fracture Management, Unicompartment Knee Replacement Surgery, Complex Primary Total Hip and Total Knee Replacement Surgery, Revision Hip and Knee Replacement Surgery, Minimally Invasive Technique of Hip and Knee Surgery, Birmingham Hip Resurfacing Surgery, Robotic Assisted Knee Replacement Surgery (ROSA)
  • Link to doctor
    ศ.นพ. กีรติ เจริญชลวานิช

    ศ.นพ. กีรติ เจริญชลวานิช

    • ศัลยศาสตร์กระดูกและข้อ
    • ศัลยกรรมผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าและข้อสะโพกเทียม (เทคนิคหุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด ROSA)
    Arthroplasty, Trauma Surgery