เลือกหัวข้อที่อ่าน
ดูแลคอนแทคเลนส์เพื่อสุขภาพดวงตาที่ดี
การใส่คอนแทคเลนส์ถือเป็นสิ่งจําเป็นในชีวิตประจําวันสําหรับหลายท่านที่มีสายตาสั้น สายตายาว หรือสายตาเอียง คอนแทคเลนส์ช่วยแก้ไขค่าสายตาและปรับปรุงคุณภาพชีวิตของผู้สวมใส่ได้ เพราะคอนแทคเลนส์นั้นต้องสัมผัสกับดวงตาทุกวัน การเรียนรู้วิธีใส่และถอดคอนแทคเลนส์อย่างปลอดภัย รวมถึงวิธีการจัดเก็บรักษาคอนแทคเลนส์ที่ถูกต้องจะช่วยป้องกันการติดเชื้อที่ดวงตาได้
ชนิดของคอนแทคเลนส์
- คอนแทคเลนส์ชนิดแข็ง เป็นแบบ rigid gas permeable (RGP) ซึ่งออกซิเจนผ่านเข้าไปในกระจกตาได้ มีความทนทานและให้ภาพคมชัดกว่าคอนแทคเลนส์ชนิดนิ่ม
- คอนแทคเลนส์ชนิดนิ่ม ทําจากซิลิโคนไฮโดรเจล รู้สึกสบายเวลาสวมใส่ คอนแทคเลนส์ชนิดนิ่มมีหลายชนิด ทั้งแบบรายเดือน รายสองสัปดาหื และรายวัน คอนแทคเลนส์ชนิดนิ่มที่ใช้เป็นรายวันจะเป็นแบบใช้แล้วทิ้ง ต้องเปลี่ยนทุกวัน ทำให้มีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อที่ดวงตาน้อยกว่า
เมื่อไรที่สังเกตเห็นรอยแดง บวม มีขี้ตาหรือหนอง หรือตาพร่ามัว ปวดตา ควรรีบไปพบแพทย์โดยทันที
วิธีใส่คอนแทคเลนส์
- ล้างมือให้สะอาดและเช็ดมือให้แห้งก่อนสัมผัสคอนแทคเลนส์ทุกครั้ง
- ใช้ปลายนิ้วหยิบคอนแทคเลนส์ออกจากกล่องและวางคอนแทคเลนส์ไว้ในมือข้างที่ไม่ถนัด
- ใช้น้ำยาคอนแทคเลนส์ทําความสะอาดเลนส์ ห้ามใช้น้ำ
- ตรวจดูว่าคอนแทคเลนส์ยังคงสภาพสมบูรณ์อยู่หรือไม่ ห้ามใส่คอนแทคเลนส์ที่ขาดหรือเสียหาย
- ใช้ปลายนิ้วชี้หยิบคอนแทคเลนส์ขึ้น โดยให้ด้านที่ถูกต้องหงายขึ้น คอนแทคเลนส์ควรมีลักษณะเหมือนชามข้าว
- ใช้มืออีกข้างหนึ่งถ่างเปลือกตาด้านบนและด้านล่าง แล้วมองขึ้นบนขณะที่ใส่คอนแทคเลนส์
- หลับตาแล้วค่อย ๆ กลอกตาเพื่อให้คอนแทคเลนส์เข้าที่
- หากมองเห็นได้ไม่ชัดหรือรู้สึกไม่สบายตา ให้ถอดคอนแทคเลนส์ออก ล้างด้วยน้ำยาคอนแทคเลนส์ แล้วลองใส่อีกครั้ง
- ทำวิธีเดียวกันกับอีกข้าง
วิธีถอดคอนแทคเลนส์
- ล้างมือให้สะอาดและเช็ดให้แห้ง
- ใช้นิ้วกลางดึงเปลือกตาล่างลงและใช้นิ้วชี้เลื่อนคอนแทคเลนส์ลงไปที่ตาขาว ใช้นิ้วหัวแม่มือและนิ้วชี้เพื่อบีบและนำคอนแทคเลนส์ออก
- วางคอนแทคเลนส์ไว้ในฝ่ามือ ทําความสะอาดคอนแทคเลนส์ด้วยน้ำยาคอนแทคเลนส์ ถูเบา ๆ เป็นเวลา 30 วินาทีเพื่อขจัดสิ่งสกปรกและคราบน้ำมัน
- ล้างน้ำยาคอนแทคเลนส์ด้วยน้ำยาคอนแทคเลนส์อีกครั้ง และเก็บน้ำยาคอนแทคเลนส์ไว้ในกล่อง ดูให้แน่ใจว่าน้ำยาคอนแทคเลนส์ ท่วมตัวเลนส์อยู่
- ทำวิธีเดียวกันกับอีกข้าง
ขณะที่ใส่คอนแทคเลนส์ อาจรู้สึกไม่สบายตาในช่วงสองสามวันแรก ไม่ควรขยี้ตา ควรใช้น้ำตาเทียมสําหรับคอนแทคเลนส์เพื่อทําให้ดวงตาชุ่มชื้น หรืออาจถอดคอนแทคเลนส์ออกมาตรวจดูว่าฉีกขาดหรือเสียหายหรือไม่ และทําความสะอาดก่อนใส่กลับเข้าไปในดวงตา ควรรีบไปพบแพทย์ทันทีหากอาการระคายเคืองไม่หายหรือเริ่มมีตาแดง แสบตา ตาบวม มีขี้ตา หรือตาพร่า ซึ่งเป็นสัญญาณของการติดเชื้อที่ตา
การดูแลคอนแทคเลนส์
การดูแลคอนแทคเลนส์ที่ไม่เหมาะสมอาจทำให้เกิดโรคตาและติดเชื้อ ผู้สวมใส่คอนแทคเลนส์ราว 1 ใน 500 คนอาจติดเชื้อที่ตาอย่างรุนแรง ซึ่งอาจทําให้ตาบอดได้
ข้อควรปฎิบัติและข้อห้ามสำหรับผู้ที่สวมใส่คอนแทคเลนส์
- ล้างมือให้สะอาดและเช็ดมือให้แห้งก่อนสัมผัสคอนแทคเลนส์หรือดวงตา
- เก็บคอนแทคเลนส์ไว้ในตลับที่ใส่น้ำยาคอนแทคเลนส์เพื่อฆ่าเชื้อ
- เทน้ำยาคอนแทคเลนส์ทิ้งและทําความสะอาดกล่องด้วยน้ำเกลือหลังใส่คอนแทคเลนส์เสร็จ
- เปลี่ยนตลับคอนแทคเลนส์ทุก 3 เดือน
- ควรไว้เล็บสั้นเพื่อป้องกันไม่เกิดการขีดข่วนดวงตา
- อย่าใส่คอนแทคเลนส์นานกว่าที่แพทย์แนะนําหรือนอนหลับขณะที่ยังใส่คอนแทคเลนส์อยู่ เพราะจะไปเพิ่มความเสี่ยงของการติดเชื้อ
- อย่าแช่คอนแทคเลนส์ในน้ำเกลือ
- อย่าว่ายน้ำหรืออาบน้ำขณะใส่คอนแทคเลนส์เพราะอาจทําให้เกิดการติดเชื้อที่ตาได้
บทความโดย
พญ.สุภาวดี เอื้อจงมานี
จักษุแพทย์ผู้ชำนาญการด้านกระจกตาและการผ่าตัดแก้ไขสายตา
ประวัติแพทย์
คำถามที่พบบ่อย (FAQ)
- คำถาม: ทำไมต้องดูแลคอนแทคเลนส์?
คำตอบ: คอนแทคเลนส์ต้องสัมผัสกับดวงตาทุกวัน การเรียนรู้วิธีใส่และถอดคอนแทคเลนส์อย่างปลอดภัย รวมถึงวิธีการจัดเก็บรักษาคอนแทคเลนส์ที่ถูกต้องจะช่วยป้องกันการติดเชื้อที่ดวงตาได้
- คำถาม: คอนแทคเลนส์ มีกี่ชนิด?
คำตอบ: คอนแทคเลนส์ มี 2 ชนิด คือคอนแทคเลนส์ชนิดแข็ง เป็นแบบ rigid gas permeable (RGP) ซึ่งออกซิเจนผ่านเข้าไปในกระจกตาได้ มีความทนทานและให้ภาพคมชัด อีกชนิดคือ คอนแทคเลนส์ชนิดนิ่ม ทําจากซิลิโคนไฮโดรเจล รู้สึกสบายเวลาสวมใส่ จะเป็นแบบใช้แล้วทิ้ง ต้องเปลี่ยนทุกวัน ทำให้มีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อที่ดวงตาน้อยกว่า