วิธีกำจัดไรฝุ่นในห้องนอน ต้นเหตุของอาการภูมิแพ้
อย่างที่รู้กันว่าไรฝุ่น คือ หนึ่งในตัวกระตุ้นให้เกิดอาการภูมิแพ้ ปัจจุบันสามารถพบในที่อยู่อาศัย เตียง หมอน โซฟา พรม ซึ่งหากไม่มีการดูแลทำความสะอาดให้ดี เจ้าไรฝุ่นเล็กจิ๋วนี้ก็อาจก่อให้เกิดปัญหาแก่สุขภาพของคนในบ้านได้ โดยเฉพาะโรคภูมิแพ้
ภูมิแพ้จากไรฝุ่น
ไรฝุ่น คือสิ่งมีชีวิตขนาดเล็กเกิดขึ้นตามธรรมชาติที่กินเซลล์ผิวหนังที่ตายแล้วของมนุษย์ และเจริญเติบโตในพื้นที่อุ่นและชื้น สามารถพบได้ในบ้านคนเกือบทุกหลัง โดยความชื้นจะเป็นปัจจัยสำคัญที่สุดที่ทำให้บ้านมีไรฝุ่นมากขึ้น เพราะพวกมันจะดูดซับความชื้นในอากาศ และในพื้นที่ที่แห้ง ความชื้นต่ำ เช่น ทะเลทราย ไรฝุ่นจะไม่สามารถมีชีวิตอยู่ได้
สารก่อภูมิแพ้จากไรฝุ่นมักไม่ลอยอยู่ในอากาศ ต่างจากสารก่อภูมิแพ้จากสัตว์เลี้ยง โดยจะตกตะกอนอย่างรวดเร็วกลายเป็นฝุ่น เกาะติดกับเครื่องนอน ที่นอน เฟอร์นิเจอร์บุนวม พรม และผ้าม่าน การสัมผัสกับสารก่อภูมิแพ้จากไรฝุ่นมักเกิดขึ้นขณะนอนหลับ
ไรฝุ่นนั้นเล็กมากจนมนุษย์ไม่อาจมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า และไม่ใช่สัตว์ประเภทปรสิตที่กัด ต่อย หรือฝังตัวเข้ามาในร่างกายมนุษย์ ในคนที่แพ้ฝุ่นหรือไรฝุ่น จะมีปฏิกิริยาตอบสนองเมื่อสูดหายใจเอาสารโปรตีนที่มาจากมูลของไรฝุ่น ปัสสาวะ หรือซากชิ้นส่วนของตัวไรฝุ่นเอง ก่อให้เกิดอาการบวม อักเสบที่โพรงจมูก กลายเป็นอาการแพ้ฝุ่น หรือแพ้ไรฝุ่น
แพ้ไรฝุ่น ส่งผลต่อสุขภาพอย่างไร
ไรฝุ่นเป็นสาเหตุสำคัญที่กระตุ้นอาการของโรคหืด หากสัมผัสสูดดมอย่างต่อเนื่องอาจส่งผลต่อสุขภาพของผู้ที่เป็นโรคหืด และผู้ที่แพ้หรือไวต่อไรฝุ่น ซึ่งอาจทำให้เกิดอาการแพ้เล็กน้อยไปจนถึงรุนแรง
ในกรณีแพ้ไม่รุนแรง อาจทำให้มีน้ำมูกไหล น้ำตาไหล จาม ในกรณีที่รุนแรงอาการจะเกิดขึ้นต่อเนื่อง ทั้งจาม ไอ คัดจมูก หอบหืดรุนแรง ผู้ที่เป็นโรคหืดอาจเสี่ยงที่จะมีอาการมากขึ้น
ป้องกัน / กำจัดไรฝุ่น ลดอาการแพ้กันเถอะ
ทางที่ดีที่สุดคือการหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับไรฝุ่น จะช่วยควบคุมอาการภูมิแพ้ได้ แม้ในความเป็นจริงแล้ว จะไม่สามารถกำจัดไรฝุ่นออกจากบ้านที่อยู่อาศัยได้ 100% แต่ก็สามารถลดปริมาณไรฝุ่นลงได้ ด้วยวิธีดังต่อไปนี้
- ใช้ผ้าคลุมเตียง ผ้าปูที่นอน ปลอกหมอน ปลอกผ้าห่มที่สามารถป้องกันไรฝุ่น ป้องกันสารก่อภูมิแพ้ โดยมักเป็นวัสดุที่ทอเนื้อแน่น ช่วยป้องกันไม่ให้ไรฝุ่นหลุดรอดผ่านเนื้อผ้าได้
- ซักผ้าปูที่นอนและเครื่องนอนทุกสัปดาห์ โดยซักในน้ำร้อนที่มีอุณหภูมิอย่างน้อย 55 องศาเซลเซียส เพื่อฆ่าไรฝุ่น กำจัดสารก่อภูมิแพ้ หากไม่สามารถซักด้วยน้ำร้อน ให้ใส่ในเครื่องอบผ้าในอุณหภูมิสูงกว่า 55 องศาเซลเซียส เป็นเวลาอย่างน้อย 15 นาที
- รักษาความชื้นสัมพัทธ์ในบ้านให้ต่ำกว่า 50% โดยการเปิดเครื่องลดความชื้น หรือเครื่องปรับอากาศ จะสามารถช่วยลดความชื้นในบ้านได้ หลีกเลี่ยงการใช้ผ้าคลุมเตียง ผ้าคลุมเฟอร์นิเจอร์ที่ดักจับฝุ่นได้ง่ายและทำความสะอาดยาก
- หากมีตุ๊กตายัดไส้ ควรนำไปซักบ่อย ๆ โดยซักกับน้ำร้อน และไม่ควรนำมาวางบนเตียง
- กำจัดฝุ่นในบ้านบ่อย ๆ โดยการดูดฝุ่น ถูพื้น เพราะหากปล่อยให้มีฝุ่นสะสมอยู่เยอะ ก็จะเป็นการสะสมไรฝุ่นด้วยเช่นกัน
- พยายามเก็บของกระจุกกระจิก หนังสือ นิตยสารไว้ในตู้หรือกล่องปิดมิดชิดเป็นสัดส่วน เพื่อช่วยลดการสะสมของฝุ่น หรือหากสามารถเก็บไว้นอกห้องนอนได้ก็ยิ่งดี
- หากไม่จำเป็น ไม่ควรปูพรมในห้อง เพราะจะเป็นที่อยู่ชั้นดีของไรฝุ่น หากจำเป็น ควรดูดฝุ่นหรือใช้เครื่องดูดไรฝุ่นที่พรมเป็นประจำ
- เปิดเครื่องกรองอากาศที่ช่วยดักจับและลดฝุ่นในอากาศ พร้อมทั้งเปลี่ยนไส้กรองสม่ำเสมอ
หากอาการแพ้ไรฝุ่นรุนแรงขึ้น หรือเป็นต่อเนื่องจนกระทบการใช้ชีวิตประจำวัน ควรปรึกษาแพทย์ ควบคู่ไปกับการกำจัดแหล่งสะสมไรฝุ่นภายในบ้านให้ได้มากที่สุด